Waarom iedereen een andere reactie op voeding heeft

Waarom iedereen anders reageert op voeding

Geschreven door: Clear.bio
17 March 2021

Lang werd gedacht dat iedereen hetzelfde reageert op voeding. Maar hoe kan het dat de ene persoon zich energiek voelt na het eten van een ontbijt met havermout en de ander niet? Of hoe kan het dat iemand die elke avond een flink bord pasta eet op gewicht blijft en de ander niet?

Om te begrijpen waarom iedereen anders reageert op voeding, delen wij drie inzichten die revolutionair zijn geweest binnen de wetenschap. Zo lieten deze onderzoeken zien dat naast de maaltijd ook een aantal andere factoren jouw reactie op voeding beïnvloeden. Welke factoren zijn dit en hoe kan Clear.bio jou kan helpen om betere voedingskeuzes te maken? Lees snel verder.

Onderzoek 1

De eerste studie die aantoont dat mensen verschillend reageren op voeding, kwam van twee onderzoekers van het Weizmann Institute of Science in Israël in 2015. De onderzoekers vroegen 800 mensen om een week lang mee te doen in hun onderzoek naar de individuele reactie van de bloedsuikerspiegel op voeding.

💡 Als je iets eet waar koolhydraten in zitten worden deze koolhydraten direct in je maag en darmen omgezet tot glucose. Glucose is suiker. De glucose wordt opgenomen in je bloed. De bloedglucose is brandstof voor je lichaam. Door het transport via je bloed komt de glucose terecht bij je spieren en organen die dit nodig hebben. Met de “bloedglucoserespons” bedoelen we de reactie van je bloedglucose na het eten van een maaltijd. Dit wordt gemeten door te kijken naar je bloedglucosewaarden. De bloedglucosewaarde is de hoeveelheid suiker of glucose in je bloed.

De deelnemers mochten in het onderzoek hun eigen eetpatroon aanhouden, behalve van het ontbijt: daar moesten ze alleen brood of brood met boter eten.

De onderzoekers zagen dat wanneer een persoon opnieuw een dag later opnieuw hetzelfde ontbijt at, de reactie van de bloedsuikerspiegel van deze persoon voor 77% hetzelfde was. Lang werd gedacht dat de reactie van een persoon na dezelfde maaltijd precies hetzelfde zou zijn, maar dat is dus niet zo. We kunnen hier twee belangrijke dingen uit opmaken:

De inhoud van de maaltijd bepaalt voor het grootste deel de reactie van de bloedsuikerspiegel.
Maar er zijn meer factoren die de bloedglucoserespons beïnvloeden dan alleen de inhoud van de maaltijd. Bijvoorbeeld slaap, sport, stress en hormonen.

Ook waren er onderlinge verschillen tussen de deelnemers. Zo hadden twee personen na precies hetzelfde ontbijt een duidelijk andere reactie van hun bloedsuikerspiegel.

Tot slot werd in dit onderzoek geprobeerd om de reactie van de bloedsuikerspiegel op voeding te voorspellen op basis van de verzamelde gegevens van de deelnemers. Bijvoorbeeld activiteit, bloedwaarden, voedingswaarde van de maaltijd, leeftijd, gewicht en microbioom.

Met deze ‘voorspeller’ stelden ze vervolgens voor iedereen gezonde maaltijden en ongezonde voeding samen. In 68% van de gevallen bleek deze voorspeller het goed te hebben: de ongezonde maaltijden leidden tot een sterke stijging van de suikerspiegel en bij de gezonde maaltijden bleef deze stabieler.

Onderzoek 2

In 2019 is het onderzoek uit studie 1 herhaald met de vraag of de resultaten opnieuw aangetoond konden worden bij een nieuwe groep mensen, in dit geval op 327 Amerikanen.

Ook hier hebben de onderzoekers gevraagd om een week lang mee te doen aan hun onderzoek naar de individuele bloedglucoserespons op voeding. De deelnemers mochten in het onderzoek hun eigen eetpatroon aanhouden, behalve het ontbijt: daar moesten ze een bagel met kaas eten. Hierbij viel op dat:

De bloedglucoserespons een dag later na hetzelfde ontbijt – in dit geval een bagel met kaas – voor 66% hetzelfde is. Dit is dus iets lager dan de 77% van de eerste studie. De theorie is dat hoe complexer een maaltijd is, hoe meer de reactie verschilt. En dit verschil geldt ook per persoon.
De onderzoekers konden de reactie van de bloedsuikerspiegel op voeding tot 62% voorspellen. Dit is iets lager dan de 68% van de eerste studie.
Als je alleen zou kijken naar de hoeveelheid calorieën of koolhydraten van een maaltijd, dan kun je de reactie van de suikerspiegel tot 34% en 40% voorspellen.

De voorspelbaarheid van het model van deze onderzoekers is dus hoger dan wanneer er alleen wordt gekeken naar calorieën of koolhydraten. Dit betekent wederom dat meer factoren van invloed zijn op de reactie van de bloedsuikerspiegel en het voorspellen daarvan dan alleen de koolhydraatinname.

Onderzoek 3

De laatste studie die we behandelen is een recente studie uit 2020 die gepubliceerd is in het medisch tijdschrift Nature Medicine. Voor dit onderzoek werkten ze met 1002 tweelingen. Het onderzoek liet zien dat de reactie van de suikerspiegel op voeding bepaald wordt door drie grote componenten:

De samenstelling van de maaltijd
Je DNA
De microbioom

💡 Het microbioom is de verzamelnaam voor de bacteriën in en op ons lichaam. Het microbioom bestaat uit kleine beestjes die voor het grootste gedeelte bestaan uit bacteriën, maar ook uit schimmels, gisten, virussen en andere eencellige wezens. Mensen dragen ongeveer 1.5 kilo microben met zich mee, waarvan de meeste in onze darmen zitten. Belangrijke functies van het microbioom zijn de bescherming tegen ziekteverwekkers en de vertering van vezels.

Ook lieten de onderzoekers zien dat wanneer iemand een slechte reactie heeft op een bepaalde maaltijd, het vrijwel zeker is dat die persoon ook slecht reageert op een maaltijd die vergelijkbaar is in samenstelling qua eiwitten, vetten en koolhydraten.

Verder liet deze studie zien dat wanneer een bepaald ontbijt wordt gegeten als lunch, de reactie twee keer zo slecht kan zijn. De volgorde van de maaltijden heeft dus ook invloed op de reactie van de bloedsuikerspiegel.

Samengevat: niemand reageert hetzelfde op voeding

Alle drie de onderzoeken concluderen hetzelfde: de respons van je bloedglucosespiegel op voeding is persoonlijk en hangt voor het grootste deel af van de complexiteit van de maaltijd zelf, maar dus ook van je DNA en je microbioom.

Daarbij is het belangrijk om te vermelden dat er nog veel andere factoren zijn die niet gemeten zijn of die we niet (makkelijk) kunnen meten, maar wel invloed kunnen hebben op de reactie op voeding.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan hoe snel iemand eet, stress van de dagen ervoor, de hormonale cyclus, een vervelend telefoongesprek of een gebroken nacht.

Ook geldt dat het microbioom verandert op basis van wat je eet in 2 tot 3 maanden en waardoor je reactie op voeding weer kan veranderen.

Het is daarom een fabel om te zeggen dat iedereen hetzelfde reageert op voeding. Het verklaart voor ons waarom er tot nu toe nog geen “one-size-fits-all” dieet is geweest en waarom de effectiviteit van diëten elkaar tegenspreken.

Hoe maak jij de beste voedingskeuze?

Met deze inzichten kun je starten met meten van jouw persoonlijke reactie van je bloedsuikerspiegel op voeding.

Bij Clear.bio meten we het effect van jouw bloedsuikerspiegel op voeding. Hierdoor kun je inzichtelijke keuzes maken in de voeding die voor jou werkt. Meer weten? Ontdek hoe Clear.bio jou kan helpen.

Meer weten over de onderzoeken?

Wil je nog meer weten over deze onderzoeken? De twee wetenschappers van het eerste onderzoek hebben een toegankelijk boek geschreven (in het Engels) waarin dit onderzoek wordt uitgelegd en nog veel andere experimenten aan bod komen.